Przekroje warstw malarskich, stosowane w badaniach obrazów sztalugowych, malowideł ściennych i wszelkich polichromii pomagają określić ich budowę. Po wycięciu skalpelem niewielkiej próbki (jest ona zazwyczaj mikroskopijnych rozmiarów), zatapia się ją w żywicy, poleruje, a następnie ogląda lub fotografuje pod mikroskopem. Dzięki próbce dowiadujemy się z ilu, i z jakich warstw składa się obraz, a dodatkowe badania fizykochemiczne identyfikują zastosowane w farbach pigmenty i wypełniacze, a także budowę chemiczną gruntów (identyfikacja barwników organicznych wykonywana jest zazwyczaj innymi metodami, niż określenie pigmentów i materiałów malarskich o nieorganicznym pochodzeniu). Jak wiele ciekawego można dowiedzieć się o obrazach dzięki układowi warstw malarskich pokazują przykłady.
W próbce z obrazu Gerarda Davida (patrz il.) widać od dołu: ziarna węgla drzewnego użytego do wykonania podrysowania (uwaga: próbka nie zawiera gruntu); żółtawa przeźroczysta farba to imprimitura utrwalająca podrysowanie; na niej leży czerwona podmalówka, a na podmalówce wierzchnia warstwa malarska, mieszanina azurytu (niebieskie ziarna) z czerwonym barwnikiem organicznym. Dzięki takiej superpozycji warstw malarskich powstał purpurowo-czerwony kolor, jakim David namalował podszewkę płaszcza jednego ze świętych.
przekrój warstw malarskich z obrazu Gerarda Davida
Dzięki obserwacji struktury warstw malarskich i analizie farb można zidentyfikować w obrazach autorskie pentimenti i nieautorskie przemalowania. Nie tylko rentgenogramy, ale również próbki pokazały obecność wtórnych warstw malarskich na „Dziewczynie czytającej list” Johannesa Vermeera w Drezna, czy kopii Giocondy z Prado, co w obu przypadkach ułatwiło decyzję o zdjęciu przemalowań. Przemalowania znakomicie ukazuje próbka pobrana z obrazu Giovanniego Battisty Pittoniego (patrz il.); na szlifie widać jak niebieska farba przemalowania wnika w krakelurę.
przekrój warstw malarskich z obrazu Giovanniego Battisty Pittoniego
Wszelkie teksty przedstawione na stronie grazynabastek.pl są objęte prawem autorskim. Kopiowanie, przetwarzanie, rozpowszechnianie tych materiałów w całości lub w części bez zgody Autorki jest zabronione.
Projekty logotypów: Darek Bylinka – Ubawialnia
Wykonanie strony: Sztuka do kawy
Zdjęcie w nagłówku strony: © Matthew Hollinshead