Quodlibet
Pod tym łacińskim terminem kryje się nie tylko nazwa gatunku muzycznego i teatralnego, ale także specyficzny rodzaj obrazu. Quotlibet to zazwyczaj skrajnie realistyczne przedstawienie, typu trompe l’oeil, drewnianej tablicy, drzwiczek szafki lub sekretarzyka z realistycznie oddanymi listami, dokumentami, kartami do gry, nożyczkami, przyrządami do pisania, różnorodnymi drobiazgami: „cokolwiek”, „co chcesz”, „co się podoba”. Tak bowiem brzmi luźne tłumaczenie łacińskiego wyrażenia.
Arcydziełem gatunku jest obraz Cornelisa Brisé namalowany w 1656 roku dla izby skarbowo-podatkowej w ratuszu amsterdamskim (patrz il.). Przedstawia pliki posegregowanych rachunków zawieszonych na drewnianej tablicy. Rachunki te są podzielone na wydatki za podróże, procesy sądowe, opłaty opałowe i inne, a zatem odzwierciedlają codzienną działalność urzędników. Obraz Brisé, zawieszony obok prawdziwych „segregatorów” sprawiał zapewne wrażenie jednego z nich.
Cornelis Brisé, „Rachunki izby podatkowej”, 1656, Muzeum Amsterdamu
Inny holenderski malarz Cornelis Norbertus Gijsbrechts uzyskał sławę przewyższającą Cornelisa Brisé. Quotlibety Gijsbrechtsa (patrz il.) oprócz typowego zestawu zawieszonych za tasiemkami papierów, często zawierają również akcesoria malarskie, a podpisem malarza bywa jego portret w miniaturze. To swoiste alegorie malarstwa z paletami, z których ścieka farba, wytartymi pędzlami, buteleczkami z terpentyną. Czasem wkrada się w te przedstawienia złowieszcze vanitas, przestroga przed próżnością i aluzje do przemijania.
Cornelis Norbertus Gijsbrechts, „Trompe l’oeil ze ścianą pracowni i czaszką”, 1668, Statens Museum for Kunst, Kopenhaga
Cornelis Norbertus Gijsbrechts, „Trompe l’oeil z tablicą zawierająca listy i zeszyty z nutami, 1668, Statens Museum for Kunst, Kopenhaga
Cornelis Norbertus Gijsbrechts, „Trompe l’oeil. Martwa natura”, 1666-1678, Staatliche Kunsthalle, Karlsruhe
Może zainteresuje Cię...
Wszelkie teksty przedstawione na stronie grazynabastek.pl są objęte prawem autorskim. Kopiowanie, przetwarzanie, rozpowszechnianie tych materiałów w całości lub w części bez zgody Autorki jest zabronione.
Projekty logotypów: Darek Bylinka – Ubawialnia
Wykonanie strony: Sztuka do kawy
Zdjęcie w nagłówku strony: © Matthew Hollinshead