17/03/2023

Cartellino

Po włosku cartellino oznacza mały kawałek papieru. W malarstwie terminem tym określa się iluzjonistycznie namalowaną karteczkę; zawiera ona sygnaturę (podpis) artysty, niekiedy wraz z datą, a nawet okolicznościami powstania dzieła i nazwiskiem zleceniodawcy. Iluzja związana z cartellino polega na tym, że jest on zazwyczaj namalowany w taki sposób, jakby był częścią rzeczywistej przestrzeni, a nie tej wykreowanej w obrazie. Oto kilka przykładów...

 

W portrecie doży Leonarda Loredana pędzla Giovanniego Belliniego cartellino jest iluzjonistycznie namalowanym arkusikiem, sprawia wrażenie, że był wcześniej złożony w kostkę, a następnie rozprostowany i naklejony na parapet; zawiera zlatynizowaną sygnaturę artysty: IOANNES BELLINUS.

 

 

Giovanni Bellini, „Portret doży Leonarda Loredana”, ok. 1501, National Gallery, Londyn

 

 

Giovanni Bellini, „Portret doży Leonarda Loredana”, ok. 1501, National Gallery, Londyn (fragment z cartellino)

 

 

Jacopo de Barbari, „Martwa natura z kuropatwą i rękawicami”, 1504, Alte Pinakothek, Monachium

 

 

Jacopo de Barbari, „Martwa natura z kuropatwą i rękawicami”, 1504, Alte Pinakothek, Monachium (fragment z cartellino)

 

 

 

W martwej naturze Jacopa de Barbari, obrazie, który uznawany jest za pierwszy nowożytny obraz sztalugowy w typie trompe l’oeil (o tym ciekawym gatunku już było w Ilustrowniku); cartellino zdaje się być doczepione do deski, ale niezbyt dokładnie, brzegi kartki odstają, a papier rzuca cień na podłoże. Zawiera sygnaturę artysty, datę powstania obrazu i uproszczony rysunek kadyceusza.

 

W „Madonnie z Dzieciątkiem” Carla Crivellego cartellino zawiera sygnaturę: OPUS KAROLI CRIVELLI VENETI i zdaje się być rozłożoną kartką doczepioną za pomocą lakowych stempelków do tkaniny osłaniającej parapet, jeden z nich odpadł pozostawiając czerwone ślady.

 

 

Carlo Crivelli, „Madonna z Dzieciątkiem”, ok. 1480, Metropolitan Museum of Art, Nowy Jork

 

 

Carlo Crivelli, „Madonna z Dzieciątkiem”, ok. 1480, Metropolitan Museum of Art, Nowy Jork (fragment z cartellino)

Może zainteresuje Cię...

Wszelkie teksty przedstawione na stronie grazynabastek.pl są objęte prawem autorskim. Kopiowanie, przetwarzanie, rozpowszechnianie tych materiałów w całości lub w części bez zgody Autorki jest zabronione.

 

Projekty logotypów: Darek Bylinka – Ubawialnia
Wykonanie strony: Sztuka do kawy
Zdjęcie w nagłówku strony: © Matthew Hollinshead

Archiwum

 

Do czytania

 

Do słuchania

 

Do oglądania

 

Polityka prywatności